Lezzetin Adresi Gaziantep

Bahar aylarında şehir gezileri güzeldir. Mayıs ayında 3. şehrimiz Gaziantep oldu.

Gaziantep merkezindeki tarihi yerlerin restore edilmesiyle oluşan Kültür Yolu’ nu takip ederek gezimize başlıyoruz. Gaziantep Kalesi çevresinde yer alan hanlar, çarşılar, camiiler, müzeler, tarihi kahveler, hamamlar ve sokaklar kültür yolu içerisinde kalıyor.

Osmanlı döneminden kalan hanların çoğu tek avlulu ve 2 katlı olarak yapılmış. Kimisi müze olarak, kimisi de kafe olarak hizmet veriyor. İlk durağımız olan Yaşayan Müze Gümrük Hanı, 2011 yılında restore edilerek, kutnu dokumacılığı, gümüş işlemeciliği, tesbihçilik, yemenicilik gibi el sanatları için üretim ve satış merkezi haline getirilmiştir. Benim için yeni bir bilgi olan kutnu bezi dokumacılığı, dünyada basma sanatı yok iken, ipeğin çeşitli boyalara defalarca batırılarak, kendine has renk ve motifler verilerek yapılan bir dokumadır. Kutnu bezinden yapılmış şalları hanımlar kapışıyordu. Çoğunlukla ince ve kalın şerit çizgilerden oluşan, sarı, mavi, mor, pembe ve bordo renklerin ağırlıkta olduğu desenler ilginizi çekerse Antep hatırası olarak düşünülebilir. (Saydığım tüm renklerin koyu tonları tercih edilmiş.)

İmam Çağdaş ile Zincirli Bedesten aynı meydanda yer alıyor. Kendimizi tutamıyoruz, önce İmam Çağdaş’ da birer havuç dilimi baklavayı hızlıca yiyoruz. Havuç dilimini, çatal bıçakla değil, elle yemelisiniz. Zevkini en iyi bu şekilde alabilirsiniz. Tatlının alt kısmı damağınıza değmeli ki, tadını daha iyi alabilesiniz.

Yemek yiyelim derseniz kebapları, yanında bir şeyler de içelim derseniz ayran tavsiye ederim. Ayranı, bardaktan değil, geleneğe uygun olarak tastan içmelisiniz.

Taak taak taak diye çıkan sesleri duydunuz mu? Sesleri takip ederek Zincirli Bedesten’ deki bakırcıların, sedefçilerin, gümüşçülerin, imalatçılarını bulabilirsiniz. Bir önceki gelişimde, nar şeklindeki bakır şekerliklerden aldığım için bu sefer sadece geziyorum. Zincirli Bedesten’ in yapısı L biçimindedir ve 73 adet dükkânı vardır. Kutnucuları, teşbihçileri, kuyumcuları ve diğer tüm dükkânları tek tek gezerken birçok farklı ürün keşfedeceğinize eminim.

Birbirine geçmiş Bakırcı, Hasırcı, Köşker, Eskici, Attar, Haphapçı, Kendirci, Külekçi Çarşılarında çok geniş yelpazede ürün çeşitlerini bulabilirsiniz. Mutfakta kullanmak için kesme tahtası, fırıncı küreği, tahta kaşık arıyorsanız, uygun fiyatlar ile temin edebilirsiniz. Baharat, kuru patlıcan, kuru biber ihtiyacınız varsa doğru yerdesiniz. Truva ve Harry Potter filmlerinde kullanılan ayakkabılardan bazılarının yapıldığı meşhur Yemenici Hayri Usta’ nın dükkânını görebilir ve ayakkabı ya da yemeni alabilirsiniz.

Bu kadar çarşı pazar gezdikten sonra, Türk kahvesi içmek için gittiğimiz Tahmis Kahvesi’ nde, sazlı sözlü müzikle karşılanıyoruz. 5 kişilik ekip, ara ara yöresel türkülerden çalıp söylüyorlar. Tahmis kelimesi, kahvenin döküldüğü yer anlamına geliyor. Tarihi 1635-1638 yıllarına dayanıyor. Uzun yıllar Löküslü Kahve ve Tömbekici Kahvesi olarak da anılmıştır.

Gezinin en can alıcı noktasındayız. Saat 5 olmadan, Kebapçı Halil Usta’ ya gidiyoruz. Saat önemli, çünkü Halil Usta’ nın da olduğu eski şube saat 5’ te kapanıyor ve Pazar günleri açılmıyor.

İşler yolunda olmasına rağmen Halil Usta işinin başında, fırının hemen yanındaki kasada oturuyor, gelen misafirleri güler yüzüyle karşılıyor. Masaya oturuyoruz, hemen pide ve salata geliyor. Domates, yeşil biber, soğan, nane, sumak, pul biber ve nar ekşili salatamız leziz ki ne leziz… Pideyi bandır bandır ye! Tüm lezzetlerin tadına varalım diye, yarım kuşbaşı, yarım kıyma (kebap yani) ve sonrasında da küşleme geliyor. Gözümüz, damağımız, midemiz bayram ediyor. Doysak da yiyoruz, bitiriyoruz ve neden herkesin Halil Usta’ yı öve öve bitiremediğini anlıyoruz.

 

Pazar gününe Emine Göğüş Gaziantep Mutfak Müzesi’ ni gezerek başlıyoruz.

Her gün 8-17 saat aralığında ziyaret edilebiliyor ve müze kart geçiyor. Gaziantepli siyasetçi Ali İhsan Göğüş, doğduğu 2 katlı ve avlusu olan evini, müze olarak kullanılması koşuluyla kamulaştırmıştır.

Müzede, ocaklık, Gaziantep yemekleri ve içecekleri, depolama aletleri, mutfak ve sofra eşyaları, misafir ağırlama ve piknik (sahre) geleneği, özel gün yemekleri bölümleriyle Gaziantep geleneksel mutfak kültürü anlatılmaktadır. Yuvarlama ve şehriyeli pirinç pilavının ramazan bayramının geleneksel yemeği olduğunu müzedeki anlatımlardan öğrendim.  Bayramlaşmaya gelen konuklara da zerde, sütlaç, kurabiye ve baklava ikram edilirmiş. Kurabiye ve baklava günümüzde de aynı şekilde devam ediyor. J

Müzeden çıkınca, kaleye doğru ilerlerken Bıçakçı Ökkeş’ in dükkânını görüyorum. Eski tarzdaki, ahşap saplı bıçakları, keskin ve sağlam oldukları için kullanışlı bulurum. Fabrikasyon olmadıkları için de bu tarz ürünlerin değeri benim için daha fazladır. Aynı fikirde olanlara duyurulur; alındı ve denendi.

Zeugma Mozaik Müzesi bir sonraki durağımız oluyor.

Giriş ücreti 10TL ve müze kart geçiyor. Dileyenler, 5TL ilave ile sesli tur,  3TL ilave ile 3 boyutlu gösterim hizmeti alabilir. 3D gösterim, görüntüleri ve anlatımı ile herkesin takip edebileceği, anlayabileceği seviyede hazırlanmış.

Roma’ nın doğu sınırındaki en büyük kenti olan ve 20 bin dönümlük alana yayılan Zeugma’ da konut mimarisi görkemli detaylarla süslenmiştir. Avlu içerisinde havuzları olan villaların tabanlarında mitolojik öykülerin anlatıldığı mozaikler, duvarlarında ise çeşitli figürlerin betimlendiği freskler vardır.

Dünya standartlarında oluşturulan Zeugma Mozaik Müzesi’ nde bu eserleri, numaraları takip ederek sırasıyla gezebiliyoruz.

Gaziantep’ in simgesi haline gelen Çingene Kızı Mozaiği ise Belkıs Harabelerinin kurtarılması sırasında bir villanın tabanının parçası olarak, üzerindeki sütunun kaldırılmasıyla bulunmuştur.

Müze içerisinde farklı noktalarda interaktif oyunlar ile karşılaşabilirsiniz. Dijital ekran üzerinde kumları temizleyerek müzedeki mozaiklerden birisini oluşturabiliyorsunuz.

Şehri terk etmeden önce yine heyecan veren bir lezzetin, katmerin peşinden gidiyoruz, Katmerci Zekeriya Usta’ ya geliyoruz. Hem Zekeriya Usta, hem de oğlu Mehmet Bey işlerinin başındalar. Tezgâhta hamur açılıyor, içerisine fıstık, kaymak ve şerbeti dökülüyor, uygun şekilde katlanıyor, fırına veriliyor. Fırından çıkınca tekrar fıstıklanıyor ve masalara dağıtılıyor. Saydıklarımın hepsi şipşak oluveriyor. Yapım aşamasını fotoğraflarken, Mehmet Bey, “her şeyi öğrendin, işimizi elimizden alacaksın” diye takılıyor. Zekeriya Usta ile sohbetimizde torunların yurtdışında olmasından hem yakınıyor, hem de gururla anlatıyor.

Benim için, tüm tatlılar bir yana, fıstıklı tatlılar bir yana! Katmeri yerken başka bir dünyaya geçiyorum. Katmerin doğru adresi kesinlikle Zekeriya Usta!

Bol bol yemiş, bol bol gezmiş, mutlu mesut insanlar olarak Gaziantep’ ten ayrılıyoruz.

Sevgiler,

İpek

Notlar:

*Kebapçı Halil Usta İletişim Bilgileri:

0342 3231616 & www.kebapcihalilusta.com.tr

Biz Karşıyaka’ daki merkeze gittik, bir de yeni açılan ve Halil Usta’ nın oğlunun ilgilendiği metro şubesi var. Metro şubesinin saatleri daha esnek, telefon ile arayarak öğrenebilirsiniz.

*Katmerci Zekeriya Usta İletişim Bilgileri:

0342 2300971 & www.katmercizekeriyausta.com

Adrese bakarak Katmerci Zekeriya Usta’ yı nasıl bulurum diye endişelenmeyin. Kime sorsanız tarif ediyor ve kolaylıkla (yaya olarak) ulaşabiliyorsunuz.

*İmam Çağdaş Kebap ve Baklavaları İletişim Bilgileri:

0342 2204545 & www.imamcagdas.com

*Bıçakçı Ökkeş İletişim Bilgileri:

0342 2319165 & Kalealtı Handan Bey Çarşısı No:41 Gaziantep